Engeland, in het begin van de 18de eeuw. Overal zijn er tin- en kolenmijnen. Het is moeilijk dieper gelegen lagen te bereiken vanwege het vele grondwater. En dan bouwt Thomas Newcomen in 1712 een bruikbare stoommachine die een pomp aandrijft en zo het grondwater wegpompt. Deze installeert men in een tinmijn in Cornwall en spoedig gebruikt men meerdere voor de ontwatering van de vele mijnen.

In het museum vindt u een model van zo'n machine dat u zelf kunt bedienen.

Techniek De stoommachine van Newcomen heet ook wel "atmosferische machine", want het is de druk van de buitenlucht die de zuiger verplaatst. Het is een balansmachine: de balance is aan de ene kant verbonden met de zuiger in de machine en aan de andere kant met de pomp. Het gewicht van de pompstang met de ketting is groter dan het gewicht van de zuigerstang en ketting. Daarom staat in de beginstand van de machine de zuiger boven in de cilinder. Bij het starten opent men een kraan tussen de stoomketel en de cilinder (de drukin de ketel is ca. 0,5 ato): de stoom komt de cilinder in totdat deze warm is; dan draait men de kraan weer dicht. Vervolgens sproeit er koud water de cilinder in en de stoom koelt af tot het weer water is (ca. 1700 l stoom wordt 1 l water). Zo ontstaat in de cilinder een vacuüm; dat betekent dat de ruimte nu luchtledig en drukloos is. De cilinder is aan de bovenkant open en zo kan de buitenlucht op de zuiger drukken, waardoor deze naar beneden zakt en via de balans de pompzuiger omhoog beweegt en zo water omhoog pompt.

Inleiding
De werking van de zuigerstoommachine
De stoommachine van Watt